Filtracja na płytach filtracyjnych
Filtracja filtrem płytowym na celulozowych płytach filtracyjnych to jedna z najczęściej stosowanych metod filtracji wina, piwa, nalewek i innych napojów spożywczych. Polega na przepuszczaniu cieczy przez specjalne płyty filtracyjne wykonane głównie z włókien celulozowych, które zatrzymują cząstki stałe, drożdże, bakterie i inne zanieczyszczenia w strukturze wewnętrznej płyty. Filtracja płytowa to skuteczne i wszechstronne rozwiązanie o stosunkowo niskich kosztach inwestycyjnych, niewymagające materiałów sypkich i łatwe w obsłudze – sprawdza się w filtracji różnych napojów. Jej ograniczeniem jest konieczność regularnej wymiany płyt, mniejsza wydajność przy mocno mętnych cieczach oraz wymóg dokładnego czyszczenia układu przed użyciem. Dobór płyt filtracyjnych zależy od stopnia zmętnienia produktu, który chcemy poddać filtracji.

Filtracja osadów prasą filtracyjną
W przypadku pras filtracyjnych, kluczowym elementem skutecznej filtracji jest zastosowanie odpowiednich materiałów filtracyjnych, takich jak ziemia okrzemkowa, perlit lub ich mieszaniny. Filtracja w prasie filtracyjnej polega na tworzeniu porowatej warstwy filtracyjnej na tkaninach rozpiętych na płytach z tworzywa sztucznego. To właśnie ta warstwa zatrzymuje osad, pozwalając odzyskać czysty płyn z gęstych zawiesin. Materiały filtracyjne nie tylko poprawiają klarowność, ale też chronią tkaniny przed zapychaniem. Dzięki temu możliwe jest efektywne i opłacalne odzyskiwanie dużych ilości wina, moszczu czy soku z osadów, co czyni tę metodę szczególnie przydatną w większych zakładach przetwórczych. Prasa filtracyjna do osadów to jedna z najszybciej zwracających się inwestycji w winiarni.

Filtracja próżniowa
Filtracja próżniowa to delikatna i skuteczna metoda oczyszczania gęstych zawiesin, takich jak osady po fermentacji, czy sedymentacji z wykorzystaniem podciśnienia zamiast wysokiego ciśnienia. Często stosuje się tu perlit lub ziemię okrzemkową jako medium filtracyjne, które poprawia klarowność i chroni filtr przed zapychaniem. Technika ta doskonale sprawdza się przy odzysku wina, soków czy cydru z osadów, minimalizując straty produktu. Choć wymaga stałego nadzoru i ma niższą wydajność niż prasa filtracyjna, stanowi idealne rozwiązanie przy pracy z delikatnymi napojami.

Filtracja filtrem na ziemię okrzemkową
Filtracja filtrem na ziemię okrzemkową polega na tworzeniu porowatej warstwy filtracyjnej z naturalnej skały osadowej zwanej też diatomitem, która zatrzymuje cząstki stałe podczas przepływu cieczy. Proces ten pozwala na skuteczne oczyszczanie dużych objętości napojów, takich jak wino, piwo, cydr czy soki, i jest szczególnie ceniony w średnich i dużych zakładach produkcyjnych. Dzięki możliwości doboru frakcji ziemi okrzemkowej do poziomu zmętnienia uzyskuje się wysoką klarowność przy umiarkowanych kosztach. Jest to neutralna metoda filtracji, która skutecznie odciąża filtry końcowe. Wymaga jednak specjalistycznego sprzętu i doświadczenia operatora oraz odpowiedzialnego gospodarowania odpadami filtracyjnymi.

Filtracja krzyżowa
Filtracja cross-flow, zwana też krzyżową, to nowoczesna metoda filtracji, w której ciecz przepływa równolegle do powierzchni membrany, co pozwala uniknąć jej szybkiego zapychania. Dzięki temu proces może przebiegać w sposób ciągły, bez konieczności użycia ziemi okrzemkowej, płyt czy materiałów jednorazowych. Filtracja odbywa się na specjalnych membranach o precyzyjnie dobranej porowatości, które zatrzymują cząstki stałe, drożdże i bakterie, jednocześnie przepuszczając klarowny i mikrobiologicznie stabilny płyn. Technologia ta umożliwia bardzo delikatne traktowanie produktu, co jest szczególnie istotne w przypadku produkcji delikatnych win, piw, cydrów i innych napojów. Choć wiąże się z wyższym kosztem początkowym, oferuje długofalowe korzyści w postaci automatyzacji, oszczędności surowców, powtarzalności procesu i wysokiej jakości produktu końcowego.

Filtracja membranowa (świecowa)
To końcowy i najdokładniejszy etap oczyszczania napojów, stosowany tuż przed butelkowaniem w celu zapewnienia pełnej stabilności mikrobiologicznej bez użycia pasteryzacji czy siarczynów. Proces ten polega na mechanicznym zatrzymywaniu drożdży, bakterii i innych mikroorganizmów na powierzchni membrany o porowatości zazwyczaj od 0,65 do 0,30 µm, przy zachowaniu smaku, aromatu i struktury napoju. Jest to metoda realizowana przy niskim ciśnieniu, idealna dla win i innych napojów przeznaczonych do eksportu lub długiego przechowywania. Aby zapewnić skuteczność i wydłużyć żywotność membran, filtracja membranowa powinna być poprzedzona etapami filtracji wstępnej i klarującej. Ostatni etap filtracji klarującej, np. na płytach powinien być prowadzony na płytach gęstszych, niż nominalna porowatość membrany. Ma to na celu ochronę membrany oraz wykorzystanie jej, jako tzw. filtra policyjnego, który zabezpiecza wino przed rozlewem dbając o to, żeby do butelki nie trafiły żadne szczątkowe ilości drożdży ani bakterii. Innymi słowy, filtry membranowe stosuje się zazwyczaj, jako filtry „na wszelki wypadek”. Mimo że filtracja membraną wymaga precyzji i odpowiedniego przygotowania cieczy, daje najwyższy poziom bezpieczeństwa bez wpływu na jakość sensoryczną produktu.